Karaciğerin ana yapı elemanı hepatosittir. Yani bir diğer adıyla karaciğer hücresidir. Yağlı karaciğer rahatsızlığında yağ damlacıklar şeklinde hepatosit yani karaciğer hücresi içerisinde (sitoplazma) birikir. (Şekil-1). Mikroskopta beyaz yuvarlak, oval globüller (makroveziküler) şeklinde görülür. Bu sebeple makroveziküler yağlanma olarak tanımlanır. Hücreler şişer ve karaciğer büyümesi olur. Normal karaciğerde, hepatositlerin %5’inde söz hususu yağ damlacıkları görülebilir. Daha fazlasına (%5) karaciğer yağlanması veya alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (ADYKH) denir.
Karaciğerde yağlanma seviyesi %30 olunca laboratuvar ve/ya da klinik açıklanan meydana çıkar. Bunlar muayene ya da ultrasonografide (US) saptanan karaciğer büyümesi, karaciğerde US ile gösterilen yağlanma ve kanda ALT ve GGT gibi karaciğer testlerinde ılımlı (normalin 1-2 katı arası) yükselmelerdir. Hem de bu hastalarda sık sık kilo fazlalığı, diyabet, hiperlipidemi ve hipertansiyon gibi hastalıklardan biri ya da birkaçı olabilir. Mikroveziküler yağlanmada ise yağ daha ufak ve mikroskopta dikkat çekici olmayan partiküller halindedir. Bu hal çok daha seyrektir ve birtakım özel hallerde (gebelikte görülen akut karaciğer yağlanması, valproate ve antiretroviral ilaçlara bağlı karaciğer hasarı ve Reye belirtisi gibi) görülür.
Karaciğer Yağlanması Tedavisi
Karaciğer yağlanmasının tedavisinde ilk ismim hastanın kilo vermesidir. Yapılan incelemelere göre bir hasta kilosunun yüzde 10’unu verirse karaciğer hastalıkları gerilemektedir. Kilonun yüzde 5’i verildiğinde olumlu iyileşme başlamaktadır. Eşzamanlı olarak diyabet varsa onun da regüle edilmesi, şeker seviyesinin belirli sınırlarda tutulması, diyet artı ilaçlarla şekerin düzenlenmesi. Kolesterol varsa tekrar diyet ve ilaçlarla hastanın karaciğer yağlanması bozukluğu azaltılabilir, karaciğerin eskiye dönüşü sağlanabilir. Bu kişilerin çoğunda trigliserid ve kolesterol yüksekliği görülmektedir. Yapılan incelemelerde yağlanmadan ötürü karaciğer testleri yüksek hastalarda kolesterol ve trigliserid yüksekse kolesterol düşürücü ilaçların kullanılmasının karaciğere faydalı bulunduğu görülmüştür. Unutulmaması gereken kural, kolesterol ilaçlarına başlandığında üçüncü- dördüncü aylarda denetim hedefli karaciğer testlerine bakmak faydalıdır. Kilo vermenin tekniği diyet ve egzersizdir. Akdeniz mutfağı son derecede faydalıdır. Kilo vermek amacıyla etkili bir beslenme türüdür. Hem de haftanın üç ya da dört günü kesinlikle yürüyüş, yüzme ya da spor salonunda oluşturulan aktiviteler olmalıdır. Böylece hastanın karaciğeri düzelebilir. Eğer hastalık ilerlerse son deva karaciğer nakli olabilir. Karaciğer yağlanması olan hastalar nakilde de özel bir grubu oluştururlar zira kilolu hastalarda karaciğer nakli de zor olmaktadır. Bu bireylerin hastalık ilerlemeden kilo vermeleri, zayıflamaları önceliklidir.
Yorum Yok